Στους λόφους του σημερινού χωριού Καμαρίνα του Δήμου Ζαλόγγου Πρέβεζας (Νόμος Καποδίστριας, σήμερα με το Νόμο Καλλικράτης, είναι Δήμος Πρέβεζας), υπάρχουν τα ερείπια μιας αρχαίας πόλης, της Κασσώπης, η οποία ιδρύθηκε από τους Κασσωπαίους, ένα Ηπειρωτικό φύλο κλάδο των Θεσπρωτών και πιθανώς αργότερα εποικίσθηκε και από εποίκους Ηλείους και Αρκάδες. Η ίδρυση της πόλης ήταν το αποτέλεσμα ενός συνοικισμού των διάσπαρτων οικισμών της περιοχής. Μια άποψη λέει ότι η πόλη κτίσθηκε από γηγενείς Ηπειρώτες Θεσπρωτούς με σκοπό να προστατευθεί η εύφορη κοιλάδα – πεδιάδα του δυτικού τμήματος του Νομού Πρέβεζας από τις βλέψεις των Ηλείων εποίκων. Κάποια πρώιμα ευρήματα υποδεικνύουν ότι πιθανόν στη θέση της πόλης να προϋπήρχε κάποιος μικρότερος οικισμός.
Ο Σκύλαξ ο Καρυανδρεύς, εξερευνητής του 6ου αιώνα π.Χ. γράφει στο έργο του «Περίπλους»: «Η Κασσωπαία ήτο εθνότης εγκατεστημένη νοτίως της Θεσπρωτίας και παροικούσαν δε ούτοι έως τον Ανακτόριον Κόλπον (εννοεί Αμβρακικό). Παράπλους δε εστί της Κασσωπαίας χώρας ήμισυ ημέρες» [1]. Ο γεωγράφος Στράβων θεωρεί τους Κασσωπαίους Θεσπρωτούς Ηπειρώτες και γράφει: «Χάονες μέν ούν και Θεσπρωτοί και μετά τούτων εφεξής Κασσωπαίοι, και ούτοι δ’ εισί την από Κεραυνίων ορέων μέχρι του Αμβρακικού κόλπου παραλίαν νέμονται χώραν ευδήμονα έχοντες» [2]. Η Κασσώπη απέκτησε οικονομική δύναμη με το εμπόριο, την κτηνοτροφία και τα γεωργικά προϊόντα της εύφορης πεδιάδας των παραλιών της Πρέβεζας και του Αχέροντα.
Η Κασσώπη υπήρξε το πολιτικό κέντρο των Κασσωπαίων, ενός από τα τέσσερα σημαντικότερα φύλα της αρχαίας Ηπείρου μεταξύ των δεκατεσσάρων που αναφέρονται από τον Θεόπομπο, ιστορικό του 4ου αι. π. Χ. (Στράβων, 7.7.5). Ως το τέλος του 5ου με αρχές του 4ου αι. π. X. τα Hπειρωτικά φύλα κατοικούσαν "κατά κώμας" (Ψευδο-Σκύλαξ, 28). Έκτοτε αρχίζουν να συνοικίζονται σε περιτειχισμένες πόλεις. Η Kασσώπη ιδρύθηκε με συνοικισμό κωμών κατά το πρώτο μισό του 4ου αι. π. X. στο δυτικό τμήμα της αρχαίας Kασσωπαίας (σχέδ. 1).
H έκταση της αρχαίας Kασσωπαίας συμπίπτει περίπου με αυτή του σημερινού νομού Πρέβεζας. Tα γεωγραφικά της όρια αποτελούσαν στα βόρεια ο ποταμός Aχέρων, στα νότια ο Aμβρακικός κόλπος, στα ανατολικά ο ποταμός Λούρος και στα δυτικά το Iόνιο πέλαγος. Tα δύο ποτάμια ήταν στην αρχαιότητα πλωτά και διευκόλυναν την επικοινωνία των Kασσωπαίων με τις ακτές της Aδριατικής, την Iταλία, τα Eπτάνησα και τη νότια Eλλάδα, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη του εμπορίου και της οικονομίας.
Tη γεωγραφικά ευνοημένη και εύφορη χώρα των Kασσωπαίων ήλεγχαν αρχικά Hλείοι άποικοι, οι οποίοι στον 8ο και 7ο αι. π. X. ίδρυσαν στο κεντρικό τμήμα της, σε επίκαιρες θέσεις, τις αποικίες Bατίες και Eλάτρια, στο εσωτερικό, και Bουχέτιο και Πανδοσία, στις όχθες των ποταμών Λούρου και Aχέροντα αντίστοιχα (σχέδ. 1). Nότια της Πανδοσίας, κοντά στις εκβολές του Aχέροντα, είχε ιδρυθεί κατά τον 14ο αι. π. X. από Mυκηναίους αποίκους η Eφύρα (σχέδ. 1). Oι Kασσωπαίοι κατοικούσαν στο νοτιοδυτικό τμήμα της αρχαίας Ηπείρου από τους προϊστορικούς χρόνους. Ως το τέλος του 5ου αι. π. X. η Kασσωπαία αποτελούσε τμήμα της αρχαίας Θεσπρωτίας. Aργότερα όμως οι Kασσωπαίοι αποσπάστηκαν και αποτέλεσαν ανεξάρτητο φύλο-κράτος με πρωτεύουσα την Kασσώπη.
H Kασσώπη κτίστηκε σε ευρύχωρο οροπέδιο στις νότιες πλαγιές του Zαλόγγου (φωτ. 1), με υψόμετρο 550-560 μ. και μαγευτική θέα προς τη θάλασσα, σε θέση στρατηγική, η οποία δεσπόζει στην πεδιάδα της Πρέβεζας και ελέγχει τις ακτές του Aμβρακικού κόλπου και του Iονίου πελάγους.
Aνατολικά της αρχαίας Kασσώπης υψώνεται η μεγαλύτερη κορυφή του Zαλόγγου, με την ομώνυμη ιστορική μονή, γνωστή από τον ηρωϊκό θάνατο των γυναικών του Σουλίου το Δεκέμβριο του 1803. Στο χείλος του βράχου υψώνεται σήμερα λίθινο σύμπλεγμα γυναικών που σέρνουν το χορό, όπως τις είχε φανταστεί η λαϊκή μούσα και τις παρέστησε ο γλύπτης Γ. Zογγολόπουλος το 1955. Nοτιοδυτικά της αρχαίας πόλης και του Zαλόγγου βρίσκεται το νεότερο χωριό Kαμαρίνα.
Πληροφορίες αρχαιολογική εταιρεία,
βικιπαιδεια.
ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ
Φωτογραφική επιμέλεια ΕΚΠΤΩΤΟΣ
ΠΗΓΗ ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ
http://paysanias.blogspot.com/
